Klasifikacija i stepen oštećenja jetre u hroničnom hepatitisu

Patohistološka analiza jetrenog tkiva dobijenog perkutanom slepom biopsijom jetre (interkostalni pristup) je zlatni standard u dijagnostici hronične bolesti jetre. Podrazumijeva uzimanje uzorka tkiva jetre i zahtjeva 24-satni boravak u bolnici. Često se kod bolesnika radi i kontrolna biopsija jetre, uobičajeno nakon 5 do 7 godina. Biopsija jetre nije samo dijagnostička metoda, već se na osnovu patohistološkog pregleda može evaluirati terapijski efekat, sagledati prognoza bolesti ili donositi odluka o transplantaciji.

Biopsija jetre služi za kvalitativnu i kvantitativnu mikroskopsku procjenu stepena bolesti. Može se naći široki spektar promjena, od minimalnih upalnih promjena do izrazito agresivnog hepatitisa pa sve do ciroze ili raka jetre.

Prva, jednostavna klasifikacija hroničnog hepatitisa, iz 1968. godine, razlikovala je tri patohistološke slike hroničnog hepatitisa nezavisno o njegovom uzroku:

1. Blaga forma, nazivana hronični perzistentni hepatitis, karakterizirana je ekspanzijom portalnih prostora usled mononuklearne infiltracije.
2. Lobularni hepatitis, takođe opisan kao produženi ili sporo zarastajući akutni hepatitis.
3. Treća forma, nazivana hronični aktivni ili agresivni hepatitis, pokazuje širok raspon težine oštećenja jetre, od blagog do teškog stepena nekroinflamacije.

Ovakva klasifikacija se još uvijek često susreće u interpretaciji patohistološkog nalaza.

Knodel i saradnici su 1981. godine prvi put primenili numerički sistem skora za praćenje histološke aktivnosti hroničnog hepatitisa. Ovaj numerički sistem podrazumijeva uvođenje Indeksa Histološke Aktivnosti čim se dobija numerički skor za ocjenjivanje histoloških uzoraka biopsije jetre. Išak K. i saradnici 1995. godine predlažu semikvantitativni metod opisa morfoloških osobina. To je i najvažnija modifikacija skora iz 1981. godine. Ovaj skor opisuje stepen (grejd) i stadij (stejdž), i sličan je klasifikaciji neoplazmi.

Stepen opisuje intenzitet nekroinflamatorne aktivnosti hroničnog hepatitisa a stadij mjeru fibroze i arhitekturalne izmjene tj. strukturalnu progresiju bolesti, promjene za koje se smatra da su posledica nekroinflamatornog procesa. Svrha ovakvog opisa je mjerenje histoloških karakteristika koje ukazuju na težinu i napredovanje procesa i koje mogu biti od prognostičkog značaja. Stepen aktivnosti uključuje pregled portalne, periportalne, intraacinusne inflamatorne ćelijske infiltracije uz različite forme oštećenja hepatocita: fokalne (litičke) nekroze, apoptoza sa ćelijskim otpadanjem, picemeal nekroza (interfejs hepatitis), jednostavne konfliuirajuće nekroze (smrt grupa hepatocita bez jasne zonalne lokacije ili premoštenja), zonalne konfliuirajuće nekroze (zona 3), premoštavajuće (bridging) nekroze koje vezu vaskularne strukture i panacinusne ili multiacinusne nekroze.

 

Literatura:

Dijagnostičko-terapijski vodič za hronični hepatitis B i C - Doc.dr sc. A.Verhaz, Doc. dr sc. Z.Kezić, Dr. med J.Firesku

Posljednji unos 12.07.2024